GRAMATYKA
Pisownia i wymowa · Zdania · Rzeczowniki · Określniki · Zaimki · Przymiotniki · Przysłówki · Czasowniki · Przyimki · Spójniki · Zdania pytające · Zdania złożone · Liczebniki · Słowotwórstwo · Skróty · Interpunkcja

AVISA: Esta pajes sur la gramatica ancora no es completa traduida a polsce.

Zdania

Większość zdań w języku LFN zawiera wyrażenie czasownikowe (orzeczenie), zwykle oznaczające wystąpienie zdarzenia. Wyrażenie czasownikowe składa się z czasownika oraz okoliczników, takich jak przysłówki czy wyrażenia przyimkowe.

Wiele zdań zawiera także co najmniej jedno wyrażenie rzeczownikowe, zazwyczaj oznaczające osobę lub rzecz. Wyrażenie rzeczownikowe jest zbudowane z rzeczownika oraz przydawek, takich jak określniki, przymiotniki lub wyrażenia przyimkowe.

Podmiot i dopełnienie

Dwoma najważniejszymi wyrażeniami rzeczownikowymi są podmiot i dopełnienie. Ich dokładne znaczenie zależy od towarzyszącego im czasownika, z grubsza jednak podmiot jest osobą albo rzeczą, która wykonuje działanie, a dopełnienie jest osobą albo rzeczą, na której to działanie jest wykonywane.

W języku LFN podmiot zawsze poprzedza orzeczenie (czasownik), a dopełnienie zawsze po orzeczeniu następuje:

En alga casos, per stilo o clari, on vole pone la ojeto de la verbo a la comensa de la frase. En esta casos, la ojeto debe es segueda par un virgula, e un pronom per la ojeto es usada pos la verbo:

Większość czasowników wymaga podmiotu, lecz wiele nie potrzebuje dopełnienia.

Orzecznik

Kolejnym powszechnym składnikiem zdania jest orzecznik. Niesie on ze sobą dodatkowe informacje o podmiocie oraz może następować po takich czasownikach, jak es (być), deveni (stać się), pare (wydawać się) oraz resta (pozostać):

Niektóre języki pozwalają również na to, aby orzecznik odnosił się do dopełnienia, jak w angielskich zdaniach „I find this cheese disgusting” („Uważam ten ser za obrzydliwy”) lub „They elected him president” („Wybrali go na prezydenta”). Ten rodzaj orzecznika nie występuje w języku LFN (podobnie jak w języku polskim).

Przyimki

Jeszcze innym istotnym składnikiem zdania jest wyrażenie przyimkowe, które doprecyzowuje poprzedzające je rzeczowniki lub czasowniki, albo wręcz całe zdania:

Zdania złożone

Poza wyrażeniami niektóre zdania zawierają zdania podrzędnie złożone, które przypominają mniejsze zdania zagnieżdżone wewnątrz większych. Mogą one modyfikować wyrażenia rzeczownikowe, czasownikowe lub całość zdania nadrzędnego:

Esta paje es presentada con la lisensa CC Attribution-Share Alike 4.0 International.
Lo ia es automatada jenerada de la paje corespondente en la Vici de Elefen a 1 agosto 2023 (14:11 UTC).