GRAMATIKO
Literoj kaj prononco · Frazoj · Substantivoj · Difiniloj · Pronomoj · Adjektivoj · Adverboj · Verboj · Prepozicioj · Konjunkcioj kaj subjunkcioj · Demandoj · Subfrazoj · Nombroj · Vortfarado · Mallongigoj · Interpunkcio

Nombroj

Kardinalaj nombrovortoj

La bazaj kardinalaj nombrovortoj estas:

Nombrojn ĝis 999 oni skribas kiel unuopajn vortojn el ĝis tri eroj, ligitaj per dividstreko. Ĉiu ero prezentas ciferon, kaj konsistas el kardinala nombrovorto inter un kaj nove, kun dessento aldonita ĉefine, se la cifero prezentas dekoblon aŭ centoblon. Unuopajn oblojn de dek kaj cent oni esprimas per nur des kaj sento, sen iu mencio de un. La erojn per nulaj obloj (kiel la “0” en “209”) oni entute ellasas.

Mil kaj milion estas ĉiam skribitaj kiel sendependaj vortoj, disigante ĉiun grupon el tri ciferoj:

Kiam oni skribas nombrojn per ciferoj, Elefeno metas spaceton inter ĉiu grupo el tri ciferoj, kiel montrite ĉi-supre. La decimalan signon oni skribas kiel aŭ punkton aŭ virgulon laŭprefere, kaj simile oni prononcas ĝin kiel aŭ puntovirgula. Ciferojn post la decimala signo oni simple listigas:

Negativajn nombrojn oni esprimas per min:

Miloj da milionoj

La vorto “biliono” povas signifi aŭ mil milionojn aŭ milionon da milionoj, depende de la kulturo. Similaj problemoj trafas “trillion”, “quadrillion”, ktp. Por eviti konfuzon, Elefeno preferas esprimi tiajn nombrojn plene:

La vortoj bilion, trilion, cuadrilion, ktp ja ekzistas en Elefeno, sed parolanto, kiu uzas ilin, zorge klarigu la celitan signifon.

En scienca verkado la plej klara eblo estas uzi la internaciajn prefiksojn:

Ordaj nombrovortoj

Kiam nombrovorto staras antaŭ substantivo, ĝi estas kardinala nombrovorto kaj indikas kvanton:

Sed kiam nombrovorto sekvas substantivon, ĝi estas orda nombrovorto kaj indikas lokon en sinsekvo:

Prima estas ofta alternativo de orda un, sed oni ne povas ĝin uzi por pli altaj numeroj, kiuj hazarde finiĝas per la cifero “1”:

Oni povas uzi numero kiel lokokupan substantivon por subteni ordan nombrovorton:

Onoj

Unu uzo de la sufikso -i estas formi vortojn por onaj nombroj:

Onoj sekvas la regulojn por ordinaraj substantivoj:

Oni povas indiki onojn en kelkaj aliaj manieroj:

Por scienca verkado, internaciaj prefiksoj disponeblas:

Obloj

La sufikso -uple formas vortojn por nombraj obloj kaj opoj:

Vortgrupoj kun vesveses esprimas kiomfoje io okazas:

Ves ne esprimas aritmetikan multiplikon.

Aritmetiko

Adicion oni esprimas per plue:

Subtrahon oni esprimas per min:

Multiplikon oni esprimas per multiplida par, ofte simpligita al nur par:

Dividon oni esprimas per divideda entre, ofte simpligita al nur entre:

Potencojn oni esprimas per a potia kaj orda nombrovorto. Cuadrida kaj cubida estas alternativoj por “kvadratigita” and “kubigita”:

Radikojn oni esprimas per a radis kaj orda nombrovorto:

Mezuroj

Fizikajn mezurojn oni povas esprimi diversmaniere:

Baza principo estas, ke oni havas altecon (ave altia) sed estas alta (es alta).

40 metres alta laŭvorte signifas “40 altaj metroj” (t.e. la metroj mem estas altaj), sed per natura etendiĝo ĝi alprenas la signifon “40 metroj laŭ alteco”.

La samaj ebloj validas por aliaj mezuroj, kiel ekzemple:

Esta paje es presentada con la lisensa CC Attribution-Share Alike 4.0 International.
Lo ia es automatada jenerada de la paje corespondente en la Vici de Elefen a 29 febrero 2024 (16:03 UTC).